Doğa her gün bize kendisinin ne kadar karmaşık ve müthiş olduğunu daha iyi gösteriyor. Bugün organik kimyacıların araçları sadece küçük başarılara izin veriyor. Geneva Üniversitesi’nde profesör Stefan Matile ve ekibi, araştırmaların önündeki engelleri aşmayı başardı. Ekip kimyayı üst seviyelere çıkartacak yeni bir kod öneriyor.
Stefan Matile’in düşüncesinde, eğer organik kimyanın işlevsel yönünü basitleştirmek gerekiyorsa, bu çoğunlukla doğadaki kadar muazzam moleküler yapıları oluşturmak ve idare etmek çok zor olduğu içindir. “Bu bir gerçek, şu an doğanın zeka seviyesini yakalayacak durumda değiliz.”
Karmaşıklığın Başladığı Yer
Uzmanlar canlılardaki genetik kodlamayı doğanın zekasıyla ilişkilendiriyor. “Bu çok basit çünkü sadece dört yapı üstüne kurulu, adenin, sitozin, guanin ve timin (A, C, G, T). DNA’nın çift sarmal yapısı da oldukça anlaşılır bir yapı. Karmaşıklık bu bilginin bir aşamadan diğerine aktarımında başlıyor.”
Stefan Matile uzun zaman organik kimyada da buna benzer bir kod olabileceğini düşündü ve sonunda ekibiyle birlikte bunu keşfetti. “İtiraf etmeliyim bu çalışma fazlasıyla kuramsal, anlaşılması zor ve temel ilkeler üzerine kurulu” diyor Edvinas Orentas. Profesör sözlerine şöyle devam ediyor “Ama aynı zamanda bu çalışmanın kimya dünyasında devrim yapacağını düşünüyorum, özellikle pratik olarak uygulamaya geçersek.”
Yapıyı Tasarlamak
Aslında organik kimyacılar çok çalışarak bugünkü işlevsel sistemlerini bırakabilirler. Bu kod onların oldukça basit ve kontrol edilebilir iki boyutlu haritalar oluşturmasına imkân veriyor. Üç boyutlu sistemlerin karmaşık yapısı bu programlanmış bilginin kullanılmasıyla oluşturulur ve %97’lik bir güvenilirliğe sahiptir, bu da neredeyse mükemmel demektir. Bu yöntem doğanın karmaşık yapısını anlamak için güçlü bir araç olma özelliğini taşıyor. Şu andan itibaren, Stefan Matile ve ekibi bu kodu pratik olarak uygulamak ve organik güneş pili gibi malzemeleri üretmek için çaba gösterecekler. “Henüz onun beklediğimiz gibi çalışacağından tam emin değiliz ama bugünkü süreç oldukça umut veriyor.”
Kaynak: Nature Chemistry (Online) 19 Ağustos 2012
Çağlayan Taybaş
Çağlayan Taybaş