16 Kasım 2012 Cuma

IŞIK HANGİ ORTAMDA YAYILIR..?IŞIK YILI NEDİR...?


Işığın ne olduğu ve hangi ortamda yayıldığı konusunda birkaç bilim adamı araştırma yapmıştır.bunlardan biri İslam alimlerinde ibn-i heysem  (965-1051) ışığın kırılma ve yansıması ile ilgili çalışmalar yapmıştır.daha sonra chrıstıan huygens (1629-1695) ışığın uzayda dalga şeklinde yayıldığını söylemiştır, 1801de Thomas yougn da aynı teoriyi kabul etmiştir ve ayrıca augustin fresnel de dalga teorisinin yaygınlaşmasına yardımcı olmuştur.ingiliz fizikçi  James clerk maxwell 1864 de elektrik ile  manyetik dalgaların yayılabileceğini açıkladı.  Daha sonraki bilim adamları dalganın yayılabilmesi için bir maddenin olması gerektığını düşündüler uzayda elle tutulur gözle görülür bir madde olmadığına göre dalga teorısı bazı bilim adamları tarafından  kabul görmedi. Uzayda ışığın yayılabileceğı madde yoktu, fakat atom altı parçacıklardan oluşan bir katman vardı,oda esır katmanıydı .ışık ta bu esır katmanında dalga şeklinde yayılıyordu.ışık kaynağı esırın içinde şok dalgası oluşturur bu dalga ışık kaynağında ıtıbaren her yöne sanıyede 300.000 km. hızla genişleyen küre şeklinde yayılır (balonun şişerek genişlemesi gibi) havanın (atmosferin)içinde yayılan ses dalgaları da aynı değılmidir.?saniyede 300.000 km. ileriye doğru genişleyen bu küre aynı zamanda 300.000 km. de geriye doğru genişlediğine göre bir saniye sonra çapı 600.000 km. olan bir küre meydana gelecektir,ve her saniye 600.000 km. genişleyen bu küre., genişleyerek yoluna devam edecektır.bir ışık kaynağının önünde bir engel yoksa bu ışık kaynağına nereden bakarsanız bakın ışığı görürsünüz.buda ışığın iç içe genişleyen kürelerler şeklinde yayıldığını gösterir,dalga boyu bu küreler arasındaki mesafedir,frekans yükseldikçe küreler arasındaki mesafe kısalacağından dalga boyuda kısalır  ışık radyo dalgalarının yüksek frekans lı şeklidir (frekans-bır cısmın bır sanıyedeki tıtreşim sayısıdır.)  ışık ve radyo dalgaları aynı hızda yol alır çünkü her ikiside aynı ortamda yayılır. Kulağımız havanın içinde yayılan frekansları algılayacak şekilde yapılmıştır gözümüz ise esirin içindeki frekans ları algılayacak şekilde yapılmıştır.güneş esirin içine çeşitli frekans ve dalga boyunda ışık yayar fakat gözümüz belirli aralıklardaki dalga boyunu algılayabilir. Isaac Newton 1642-1727  beyaz ışığı cam prızmadan geçirerek renklere ayırmıştır bundan da beyaz ışığın birçok frekans ve dalga boyundan meydana geldiği anlaşılmıştır.aşağıdaki şekilde prızmadan geçen ışığın renklere ayrılması ve renklerin dalga boyları görülmektedir 


Alman fizikçi Wilhelm conrad röntgen (1845-1923) 1895 yılında yaptığı deneylerde  gözle görülemeyen bir ışık olduğunu fark etti ve bu ışık katı maddelerden geçiyordu bu ışığa  x  ışını adını verdi daha sonra bu ışıktan tıp,ta yararlanıldı ve röntgen filmleri çekildi bulunan bu ışığın mor renkten sonra gelen insan gözünün göremeyeceğı yüksek frekanslı ışık olduğu anlaşıldı.
Birde uzay biliminde kullanılan ışık yılı vardır dünyada ölçü birimi olarak metre yada kilometre yi kullanırız sıra uzaya gelince kilometre
çok ufak kalır bilim adamlarıda uzayı ölçmek için yeni bir ölçü birimi icat etmişler ve ışığın bir senede gittiği mesafeyi bır ışık yılı olarak kabul etmişler buda 9.460.800.000.000 km.olur.bir önceki sene  güneşten yola çıkan ışık şu anda bu kadar km. uzaklıkta halen yoluna devam ediyor.ışığın her yöne genişleyen küre şeklinde yayıldığını düşünürsek bu kürenin çapı yukardaki rakamların iki katı olduğu matematiği ortaya çıkar..

Mustafa atalı